Afgelopen donderdag werd het voorstel “ VAT in the Digital Age” gepresenteerd door de Europese Commissie. Een belangrijk voorstel voor ondernemend Nederland dat richting geeft aan de beoogde invulling van digitaal rapporteren en e-facturatie in Europa.
In dit artikel een eerste samenvatting van de belangrijkste onderwerpen. De NPa volgt de ontwikkeling op de voet en zal actief de mogelijkheden van Peppol blijven benadrukken zowel landelijk als op internationaal niveau.
Btw in het digitale tijdperk
Begin 2022 heeft de Europese Commissie een openbare consultatie uitgezet met plannen vooruitlopend op het Commissievoorstel “VAT in the Digital Age”[i]. Het onderwerp “VAT in the Digital Age” is onderdeel van het “Actieplan voor eerlijke en eenvoudige belastingheffing”, waar de Europese Commissie ingaat op de manier waarop belastingautoriteiten technologie kunnen inzetten om belastingfraude te bestrijden en het bedrijfsleven te bevorderen. Tegelijkertijd gaat dit actieplan in op de vraag of de huidige btw-regels voldoende aansluiten bij het ondernemen in het digitale tijdperk. Concreet vertaalt zich dit in een uitwerking voor digitaal rapporteren en e-factureren.
In de periode van eind januari tot en met begin mei stond het iedere burger van de Europese Unie vrij om commentaar te geven op de onderwerpen in deze consultatie. Dit heeft geleid tot het voorstel “VAT in the Digital Age” dat de Europese Commissie op 8 december 2022 heeft gepubliceerd. De inhoud van het voorstel is een wijziging van de btw-richtlijn met betrekking tot digitaal rapporteren en e-facturatie. De EU lidstaten onderhandelen de komende periode over dit voorstel, waardoor er nog wijzigingen kunnen optreden. Als er unanieme instemming is over het (al dan niet gewijzigde) voorstel, zullen de lidstaten dit aannemen.
We kijken in dit artikel naar de onderdelen uit het voorstel van de Europese Commissie die samenlopen met de ontwikkelingen binnen het Peppol-netwerk.
Digitaal rapporteren
1. Grensoverschrijdende B2B-transacties binnen de EU
Voor grensoverschrijdende B2B-transacties binnen de EU wordt een digitale rapportageplicht per transactie ingevoerd. Alle belastingplichtigen zullen onder deze nieuwe rapportageplicht vallen, zonder drempels of vrijstellingen. Concreet houdt deze rapportageplicht in dat zowel de leverancier als de afnemer (bijna) real-time een deel van de e-factuurgegevens moet rapporteren. Het ligt voor de hand dat de transactiegegevens beperkt blijven tot alleen de meest essentiële gegevens die nodig zijn voor het zekerstellen van de btw-inkomsten voor de lidstaten.
De manier waarop de rapportagegegevens zullen worden uitgewisseld en geanalyseerd, is door gebruik te maken van een gedecentraliseerd model. Dit model is vergelijkbaar met de manier waarop het VAT Information Exchange System (VIES) momenteel werkt. Een belastingplichtige zal de vereiste transactiegegevens bij de nationale belastingdienst indienen. De belastingdienst zal vervolgens gegevens delen met andere lidstaten door deze te verzenden naar een nog te ontwikkelen centrale database van de Europese Commissie.
Lidstaten met een reeds bestaande digitale rapportageverplichting, zoals RTIR in Hongarije en SII in Spanje, zullen hun implementatie moeten aanpassen om interoperabiliteit op korte termijn te garanderen. Op middellange termijn zullen alle lidstaten volledig aan de nieuwe voorschriften moeten voldoen.
2. Rapportage gebaseerd op de Europese norm voor e-facturatie (EN16931)
De standaarden die gebruikt zullen worden voor het rapporteren van de transactie, zijn gebaseerd op EN16931, de bestaande Europese norm voor e-facturatie. Zo kunnen gebruikers eenvoudig werken met een subset van de gegevens op een e-factuur.
3. Einde van de opgaaf Intracommunautaire Prestaties (ICP)
De voorgestelde real time rapportage op transactieniveau vervangt de bestaande periodieke samenvatting van verkopen binnen de EU per klant (Opgaaf ICP / EC Sales Lists). Daarmee vervalt dit deel van de rapportage last voor ondernemingen die leveren aan klanten die btw-aangifte moeten doen in andere EU-landen.
4. Nationale B2B-transacties
Het voorstel geeft individuele EU-landen de mogelijkheid om te kiezen of zij digitale rapportage voor binnenlandse transacties willen invoeren. De richtlijn verplicht nationale digitale rapportage niet, maar stelt wel dat, als landen nieuwe digitale rapportageverplichtingen invoeren, zij zich zullen moeten conformeren aan de nieuwe vereisten voor digitale rapportage. Als gevolg van een de keuze voor nationale digitale rapportage, is binnenlandse e-facturering ook verplicht.
E-facturatie
1. Specificatie van de term elektronische factuur
De huidige definitie van een elektronische factuur in de btw-richtlijn is onvoldoende specifiek. Een e-factuur is volgens de btw-richtlijn een factuur die de in de richtlijn vereiste informatie bevat en in een willekeurig elektronisch formaat is uitgereikt en ontvangen. Deze definitie zal in ieder geval dusdanig wijzigen dat het duidelijk wordt dat een e-factuur geen pdf is, maar een set van gestructureerde gegevens. De definitie is een belangrijke basis voor het volgende punt.
2. Europese norm voor e-facturatie
De Europese Norm voor e-facturatie (EN16931) wordt nu nog voornamelijk ingezet voor transacties waarbij de overheid betrokken is (B2G). Het gebruik kan verder worden geadopteerd binnen een business to business (B2B) setting. De Europese Norm wordt conform het voorstel de gemene deler voor alle EU-lidstaten.
3. E-facturatie voor B2B-transacties binnen de EU
In samenhang met verplichting tot rapportage, zullen alle bedrijven worden verplicht e-facturen uit te reiken voor intracommunautaire transacties van goederen of diensten. Dit zal gelden voor elk bedrijf in elke EU-lidstaat, ongeacht of er een verplichting is voor e-facturatie bij nationale B2B-transacties. De e-factuur zal moeten voldoen aan de Europese norm.
4. E-facturatie voor nationale B2B-transacties
Als een lidstaat overgaat op nationale digitale rapportage, is het gevolg dat binnenlandse e-facturatie ook verplicht is. Momenteel moet een EU-lidstaat, die een verplichting tot e-facturatie wil invoeren, formeel om derogatie vragen bij de Europese Commissie. Dit houdt in dat een lidstaat toestemming vraagt om af te mogen wijken van de reguliere btw-regelgeving.
[i] Commission launches call for feedback on plans to bring the EU’s VAT rules into the digital age (europa.eu)